گزارش ایسنا از پنجمین نشست آیین آواز

«شب بیات ترک» در نشست «آیین آواز»

پنجمین نشست ماهیانه و تخصصی‌ - آموزشی «آیین آواز» در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی این برنامه، چند نفر از شاگردان محسن کرامتی (خواننده، ردیف‌دان و مدرس) در این نشست معرفی شدند. در ابتدا نیز علی شیرازی - کارشناس مجری برنامه - با تشکر از حمیدرضا نوربخش - رییس خانه موسیقی - که در نشست حاضر شده بود، از او خواست تا در جایگاه مخصوص بحث فنی و تئوریک قرار گیرد.

شیرازی همچنین با ارائه توضیح مختصری درباره «نقش و کیفیت تنوع آوایی» از مهمان برنامه خواست تا توضیح‌های بیشتری در این‌باره بدهند.

نوربخش نیز در این نشست گفت: محسن کرامتی، رفعتی، جهاندار و شفیعی، چکیده و عصاره هنر آواز هستند و هریک بیش از چهار دهه در این عرضه زحمت کشیده‌اند.

او با ورود به مبحث اصلی، اظهار کرد: اصل و اساس در هنر موسیقی ملی ما، جمله و ملودی و در مرحله بعد، همه ارزش موسیقایی کار یک هنرمند به جمله‌پردازی‌های او است. در مرحله بعدی هم تزئینات و رنگ و لعاب‌هاست که به کمک موسیقیدان می‌آید و به کارش جلوه می‌بخشد. ابتدا باید یک اسکلت داشته باشیم تا اصل بنا شکل بگیرد و بعد از رخ نمودن بنا می‌توانیم درباره تزئین و رنگ‌آمیزی صحبت کنیم. در واقع همه اهمیت یک هنرمند در موسیقی ملی ما به قدرت خلاقه او در ساختن جمله‌های موسیقایی است و به چنین کسی می‌توانیم لفظ استاد را اطلاق کنیم، یعنی کسی که قدرت بداهه‌پردازی و خلق در لحظه داشته باشد.

شیرازی نیز با آوردن مثال‌ها و یاد کردن از بزرگانی مانند ادیب خوانساری، تاج اصفهانی، بنان، اقبال آذر، طاهرزاده، قمر و اشاره به قطعه آواز مثنوی بیات ترک اثر مظفر شفیعی که از طریق بلندگوی سالن پخش شد، برخی تفاوت‌ها و گوناگونی در تنوع آوایی و رنگ‌آمیزی تحریر را در کار بزرگان آواز مورد اشاره قرار داد.

نوربخش هم در ادامه، ضمن اشاره به برخی مثال‌های آوازی که خودش اجرا کرد، این تفاوت‌ها را بررسی کرد. این بخش با اجرای آوازی در سه‌گاه توسط نوربخش به پایان رسید.

محمود حشمت، نخستین خواننده برنامه، از میان شاگردان کرامتی، آوازش را در مایه بیات ترک خواند و در ادامه ضمن ورود به کرد بیات (از گوشه‌های مشهوری که خودش پتانسیل اجرای یک آواز مفصل را هم دارد) دوباره به مایه اولیه برگشت. صدای جاندار حشمت را که قدری هم سرماخورده به‌نظر می‌رسید، یحیی علوی (سنتور) و یوحنا علوی (تمبک) همراهی کردند.

آواز داود پایروند، خواننده بعدی را که در دستگاه چهارگاه خواند، بابک موحدی با تار همراهی کرد. صدای پایروند هم جاندار، پرحجم و تا حدی روان نشان داد.

شیرازی پس از اجرای این خواننده گفت: اجرای دستگاه چهارگاه، ویژگی‌هایی را می‌طلبد که یکی از آن‌ها داشتن صدای قوی است و آقای پایروند این ویژگی را دارد.

حجت صحرایی آوازش را به مرکب‌خوانی اختصاص داد. در این راه، علی ابراهیمی نوازنده سنتور صدای صحرایی را رنگ و جلا بخشید. ابراهیمی از شاگردان پشنگ و اردوان کامکار است.

رامین شکوهیان دیگر خواننده برنامه نیز آوازش را در بیات ترک خواند. علی شیرازی به شوخی در زمان اعلام برنامه مربوط به این قسمت گفت: «امشب شب بیات ترک است». صدای شکوهیان را نی محسن ایروان‌فر زینت بخشید.

آخرین خواننده پنجمین نشست «آیین آواز» که بیشترین تشویق را در میان حاضران برانگیخت، مهدی اصغرپور بود. رامین خسروی (سه‌تار) و حامد محسن‌نژاد (نی) نوازندگان این بخش بودند.

شیرازی پس از این اجرا توضیح داد که امروز کمتر پیش می‌آید خوانندگان جوان، هنگام رفت‌وآمد از بم به اوج و بخش میانی صدا، رنگ آواز و صدای‌شان تغییر نکند؛ اما دیدیم که آقای اصغرپور با حفظ وحدت تنالیته صدایش به‌خوبی از عهده این اجرا برآمد.

در پایان برنامه اعلام شد که ششمین نشست «آیین آواز» پنجم بهمن‌ماه با حضور محمود مخدوم و شاگردانش در فرهنگسرای ارسباران برگزار خواهد شد.

پنجمین نشست «آیین آواز» از نظر حضور و مشارکت اهالی موسیقی به‌نوعی رکورددار بود و فرهنگسرای ارسباران شاهد حضور جمع زیادی بود.

محسن کرامتی، قاسم رفعتی، علی جهاندار، مظفر شفیعی، داود فیاضی، محمود مخدوم، امیر مداح، علیرضا حاجی‌طالب، وحید عسکریان، سبحان مهدی‌پور، علیرضا وکیلی‌منش، علی انصاری، عیسی فرزان‌راد، امیر متولی، محمدرضا جعفری، مصطفی خالقی، سیدحسن قاسمیان، اکبر فروزش، مسیح سام خانیان، مازیار عطاریان، سعید ناظمی و هوشنگ علی‌اکبری از جمله هنرمندان حاضر در این نشست بودند.

http://www.isna.ir/news/95101509558/%D8%B4%D8%A8-%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D8%AA-%D8%AA%D8%B1%DA%A9-%D8%AF%D8%B1-%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%DB%8C%DB%8C%D9%86-%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2

آدرس کانال تلگرام نشست آیین آواز

https://telegram.me/AeeneAwaz

علی شیرازی در گفت‌وگو با ایلنا مطرح کرد؛

اهل موسیقی شکست آواز را دربست پذیرفته‌اند

شیرازی با بیان اینکه این روزها زمستان آواز فرارسیده، گفت: گویا اهل موسیقی هم شکست آواز را دربست پذیرفته‌اند و سعی می‌کنند کمترین آواز – یا حتی هیچ قطعه آوازی - را در رپرتوارهای آلبوم و کنسرت بگنجانند.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ آیین آواز عنوان سلسله نشست‌های تخصصی آموزشی است که حدود یک سال پس از راه‌اندازی «شب آواز ایرانی» در حوزه هنری و جدایی ناگزیر شیرازی از آن برنامه، این بار در فرهنگسرای ارسباران شروع به کار کرد. علی شیرازی در این برنامه سعی دارد با دوری از حاشیه‌ها جمع بزرگتری - یعنی مردم - را با آواز آشتی دهد. این کار از طریق معرفی مستعدان آواز و شاگردان برتر کلاس‌های خوانندگی در این سال‌ها در برنامه و همچنین یادآوری نام و صدای خوانندگان سال‌های دور و نزدیک که مدتی است ازنظرها دور مانده یا به سایه خزیده‌اند، دنبال می‌شود.

شیرازی با بیان اینکه اوضاع موسیقی و به خصوص آواز بسیار دردناکتر از آن چیزی است که فکرش را می‌کنیم، درباره برنامه «آیین آواز» گفت: معمولاً در شرایط اوج‌گیری بحران، آدم‌های درگیر، دچار مشکلات پیش‌بینی نشده‌ای می‌شوند. بهترین راه در چنین شرایطی آن است که افراد به خیر و خوشی و شاید بی‌آنکه از قبل بدانند، هر از گاهی گردهم آیند. اساساً دید و بازدید «حضوری» خودش پیشاپیش از بسیاری کدورت‌ها جلوگیری می‌کند.

او با بیان اینکه شبکه‌های اجتماعی بر روابط انسانی سایه انداخته، افزود: برخی از دوستان دور و نزدیک، از من می‌خواهند از طریق فضای مجازی به آن‌ها درس آواز بدهم ولی خب مگر ممکن است؟ البته شاید در مواردی که هیچ راهی به نظر نرسد بتوان بخش‌هایی از درس‌های آواز را رد و بدل کرد. مثلاً دوستی مقیم آن سوی آب‌هاست و گاهی از این طریق با هم به کار رفع اشکال می‌پردازیم. آواز باید سینه به سینه و نفس به نفس منتقل شود. قدیم‌ها یادم است که می‌گفتند نفس فلان استاد به فلان شخص خورده و از آن پس ساز یا صدایش متحول شده است.

مدیر برنامه «آیین آواز» با تاکید براینکه بسیاری از مشکلات اهالی آواز ریشه‌اش در همین دور بودن‌ آدم‌های این هنر از یکدیگر است، اظهار کرد: قدیم‌ها وقتی نمی‌توانستند دو نفر را با هم آشتی دهند، بدون آنکه به دو طرف خبر دهند، بی‌خبر و هم‌زمان، آن‌ها را از دو سوی یک کوچه تنگ عبور می‌دادند تا در آن تنگی، شانه‌های‌شان به هم بساید و مجبور شوند توی صورت هم نگاه کنند و سلام و علیک را از سر گیرند. به نظرم آیین آواز هم کوچه آشتی‌کنان است. نه فقط بین اهل موسیقی و آواز، که میان آواز و مخاطبانش. به نظرم با تکرار این حرکت‌ها در این سو و آن سو و این شهر و آن استان، می‌توانیم شاهد به راه افتادن چرخ‌های قطار آواز ایرانی باشیم.

شیرازی با یادی از علی حاتمی گفت: آواز، چراغ مهربانی است و خب، زنده‌یاد علی حاتمی هم خوش سروده که : «آیین چراغ، خامُشی نیست...». آواز درس زندگی به آدم می‌دهد و از فداکاری و مهربانی می‌گوید. مگر مهر و اندوه ناشی از دوری را در بسیاری از ملودی‌های غنی گنجینه ردیف موسیقی‌مان نمی‌توان دید و شنید؟ مگر شعر غنی و ادبیات کهن ما چه می‌گوید؟ پس آواز، ترویج مهر و دوست داشتن و قدردانستن است.

او با تاکید براینکه دیگر کسی حتی حوصله خواندن برای خودش را هم ندارد، گفت: از بس همه درها به روی آوازخوانان و هنرجویان ملی بسته است. وقتی زن و فرزند خود ما هم به کانال «پی‌ام‌سی» نگاه می‌کنند، به اوج غریبگی آواز پی می‌بریم. الان زمستان آواز فرارسیده و متاسفانه خیلی‌ها فکر می‌کنند آواز مرده است. وقتی هیچ رسانه‌ای حاضر نیست به آواز «افتخار» بدهد و پخش هدفمند و با برنامۀ آواز و موسیقی ملی را در دستور کارش قرار دهد متوجه می‌شویم که کجای کار هستیم! بدتر از آن، این است که خود اهل موسیقی هم شکست آواز را دربست پذیرفته‌اند و سعی می‌کنند کمترین آواز – یا حتی هیچ قطعه آوازی - را در رپرتوارهای آلبوم و کنسرت بگنجانند.

مدیر برنامه «آیین آواز» ادامه داد: باید نشان دهیم که آواز هنوز نفس می‌کشد. هرچند در این شرایط هیچ‌کس دل نمی‌سوزاند و درها از همه طرف بسته به نظر می‌رسد. حسابش را بکنید؛ هزاران نفر صدها سال خون دل خورده‌اند و این گنجینه آوازی و موسیقایی و ردیف و بقیه را به ما رسانده‌اند ولی ما تا اینجای کار نشان داده‌ایم که امانتداران چندان خوبی نیستیم. کمترین هدف ما امیدآفرینی است.

علی شیرازینشست تخصصی «آیین آواز»

http://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%87%D9%86%D8%B1-6/443821-%D8%A7%D9%87%D9%84-%D9%85%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%82%DB%8C-%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D8%AA-%D8%A2%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA-%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF